Boeken over slecht praktijkgericht juridisch onderzoek / integriteitsonderzoek
Hieronder vind je (in opbouw) een overzicht van boeken over praktijkgericht juridisch onderzoek in het algemeen en bij integriteitsonderzoek in het bijzonder. Je vindt hier vooral boeken die gaan over de problematische kant van onderzoek. Die gaan over fout of slecht onderzoek. Of over de mogelijke denkfouten of psychologische valkuilen die het doen van goed (feiten)onderzoek in de weg hebben gestaan of kunnen staan.
Je zult trouwens hieronder zien dat over integriteitsonderzoek relatief weinig geschreven is (zorgelijk op zich). Het lezen en bestuderen van boeken over juridisch onderzoeken in andere rechtsgebieden - en dan met name strafrechtelijk onderzoek - is echter ook zeer aan te raden. Zeker als dit heeft geleid tot justitiële of gerechtelijke dwalingen. Het is goed is om je daarbij te beseffen dat bijvoorbeeld in het strafrecht ook nog eens veel meer waarborgen gelden. Dit laat zien dat we bij integriteitsonderzoeken extra waakzaam moeten zijn.
Ben je geïnteresseerd in boeken over integriteit? Zie dan deze boekenlijst.
In alfabetische volgorde op achternaam:
---------
Ton Derksen
De ware toedracht: een praktische wetenschapsfilosofie voor waarheidszoekers, Veen Magazines 2010
↪
***** Met name de uitleg hoe wetenschapsfilosofie in de praktijk doorwerkt op feitenonderzoek maakt het m.i. het beste boek van Derksen (al zijn ook de andere boeken van hem in meer of mindere mate de moeite waard). Belangrijkste boodschap van dit boek: juristen doen niet aan waarheidsvinding maar ze zoeken naar de waarheid. Een subtiel, maar essentieel verschil. Omdat dit op z'n minst de plicht met zich mee brengt het eigen ongelijk onder ogen te (kunnen) zien. Met behulp van drie epistemologische theorieën onderbouwt Derksen dit m.i. op goede wijze (met verwijzing naar de zaak van Lucia de B.). Zie hier voor (delen) Google Books.
Leo Huberts
Integriteit en integritisme in bestuur en samenleving. Wie de schoen past...., FSW / VU Amsterdam 2005
↪
*** De oratie van Hubert die met name bekend is van introductie van het
begrip 'integritisme' (met als eerste definitie "integriteitsoordelen
vellen terwijl daar geen grond voor is" (bladzijde 17). Hier direct te downloaden.
Guus Meerhoek e.a.,
Zorg voor politiële integriteit, Disciplinaire onderzoeken onder de loep, Onderzoeksreeks Politieacademie 2020
↪
**** Natuurlijk een vrij specifiek domein, maar het onderzoek / boek
geeft een goed beeld van disciplinaire onderzoeken binnen de politie.
Zowel qua proces als inhoud. Het boek is hier digitaal te downloaden.
Peter van Koppen
Gerede twijfel, over bewijs in strafzaken, De Kring 2013
↪
***** Net zoals Ton Derksen heeft Peter van Koppen veel geschreven over bewijs, feitenonderzoek, bewijsvoering e.d. Er is enige herhaling, maar misschien is al zijn werk toch wel aanbevelenswaard (ook het ouder werk met H.F.M. Crombag en W.A Wagenaar), waarbij dit boek misschien voorop staat. Bij mijn weten is het in ieder geval voorgeschreven geweest bij diverse rechtenopleidingen. Meer recent alternatief is De som van alle bewijs: scenario's in strafzaken (De Kring, 2022).
Michiel de Vries
Kapot, Hoe vilein is de deugindustrie?, Blauwburgwal 2023
↪
Vermakelijk geschreven boekje van deze hoogleraar bestuurskunde waarin
de onderzoeksindustrie kritisch wordt besproken. Soms wat (te) zwart/wit
ingestoken m.i. (met name juridisch - bijvoorbeeld de duiding bij
voetnoot 22 - waardoor de lezer mogelijk te snel overhaast gaat
generaliseren of non sequitor-redeneringen niet herkent, iets wat juist
onderzoekers wordt verweten) en wat matig brongebruik (zie ook de opmaak
van noot 22 maar ook voetnoot 23 (geen harde verwijzing). Wel waardevol
voor wie met zo'n onderzoek zelf heeft te maken of zelf
integriteitsonderzoeken uitvoert.