Integriteitsonderzoek en rechtspraak: rechters die slecht / onnodig integriteitsonderzoek signaleren
Een belangrijke meetlat om vast te stellen of je te maken hebt met een goed integriteitsonderzoek dat nodig is, is door te kijken naar hoe rechters oordelen. Ter inspiratie vind je hieronder een lijst met uitspraken waarbij de rechter concludeerde dat geen / minder sprake was van zorgvuldig / goed onderzoek dan wel dat niet bewezen kon worden dat sprake was een integriteitsschending / meerdere integriteitsschendingen of grensoverschrijdend gedrag.
Ik
zal hierbij de kern van de uitspraak - althans als het gaat om het
onderzoek - ook benoemen.
Rechtbank Midden-Nederland
Datum uitspraak: 06-12-2023
Vindplaats: ECLI:NL:RBMNE:2023:6462
Beschuldiging: Integriteitsschendingen
Kern: Een directeur van een stichting die zieke en oude ezels opvangt, wordt op non-actief gesteld vanwege vermeende integriteitsschendingen. Dit wordt ook zo op de website van de stichting geplaatst. Zelf verneemt dit ook via deze site. Daarop stapt hij naar de rechter. De rechter oordeelt dat niet is vast komen te staan dat de bestuurder zich schuldig heeft gemaakt aan welke schendingen dan ook (meer in het bijzonder integriteitsschendingen). Daarnaast is niet gebleken dat de werkgever en werknemer eerst met elkaar in gesprek zijn gegaan over het voornemen de werknemer op non-actief te stellen (zoals wordt vereist door rechtspraak).
Rechtbank Gelderland
Datum uitspraak: 30-11-2023
Vindplaats: ECLI:NL:RBGEL:2023:6708
Beschuldiging: Structureel verzaken controlevoorschriften en niet bereikbaar
Kern: de Kantonrechter oordeelt
dat het ontslag op staande voet van een docent op een
middelbare school niet rechtsgeldig is gegeven. Voldoende aanwijzingen
ontbreken om vast te stellen dat de docent (seksueel)
grensoverschrijdend gedrag heeft vertoond. Mogelijk heeft hierbij een
filmpje dat rondging (ook op social media) voor een voedingsbodem
gezorgd voor het verspreiden van geruchten en verhalen.
Het
beeld dat hierdoor is ontstaan van de docent (ook bij leerlingen die
nog geen contact met hem hadden gehad) kan hebben geleid tot een
onjuiste interpretatie van het gedrag van de docent. Handelingen zonder
vervelende intentie (bewust of onbewust, zoals iemand bij de ingang even
aanraken om te passeren of in zittende houding een bemoedigend klopje geven op de bovenbeen bij pianospelen) zijn hierdoor mogelijk - hoe vervelend ook - door de geruchtenstroom verkeerd
geïnterpreteerd. Dit ook bij afwezigheid van ander bewijs. Bijvoorbeeld
dat docent 'te dicht bij leerlingen komt'. Dit zou sowieso te weinig
zijn om te spreken van grensoverschrijdend gedrag.
Zie
met name rechtsoverwegingen 4.10, 4.11, maar ook het feitencomplex
(onder 2) is intrigerend (hoe leerlingen en ouders elkaar gek kunnen
maken).
Datum uitspraak: 08-11-2023
Vindplaats: ECLI:NL:RBNHO:2023:11114
Beschuldiging: Structureel verzaken controlevoorschriften en niet bereikbaar
Kern: Het
loon van een eerst gedeeltelijk en daarna volledig arbeidsongeschikte
werknemer is voor het grootste deel van de tijd onterecht opgeschort
door werkgever. Door de werkgever wordt getwijfeld aan de integriteit en geloofwaardigheid van de werknemer. Rechter: ten onrechte. De werkgever heeft namelijk niet bewezen dat werknemer stelselmatig heeft geprobeerd met de werknemer in contact te komen, niet bewezen is dat de werknemer niet stelselmatig niet goed bereikbaar was en niet blijkt uit onderzoek dat werknemer structureel de voorschriften niet nakomt. Werknemer moet betaald worden.
Rechtbank Amsterdam
Datum uitspraak: 08-11-2023
Vindplaats: ECLI:NL:RBAMS:2023:7094
Beschuldiging: In dit geval betrof het de vraag in hoeverre de integriteitssecretaris terecht werd verweten onjuist en onzorgvuldig te hebben gehandeld. Zie ook deze pagina met het dossier.
Kern: Partij voor de Dieren hoeft het persbericht van 6 oktober 2023 over de wijze waarop er is omgegaan met meldingen van integriteitsschendingen tegen de partijleider en een medewerker niet te rectificeren of te verwijderen.
Gerechtshof Arnhem - Leeuwarden
Datum uitspraak: 14-08-2023
Vindplaats: ECLI:NL:GHARL:2023:6803
Beschuldiging: Seksueel grensoverschrijdend gedrag, Intimidatie
Kern:
werkgever heeft de kwestie intern onderzocht, heeft meerdere
verklaringen van getuigen, maar de 'verdachte' ontkent. Werkgever slaagt
niet in zijn bewijsopdracht. Alternatieve scenario's en ontlastende
verklaringen geven de doorslag. Uitgebreide uitspraak met veel
verklaringen. De kern van de afweging van het hof is te vinden in
rechtsoverweging 3.16 en 3.17. "Dit
alles doet zoveel af aan de getuigenverklaringen die het relaas van
[naam1] ten aanzien van het feitelijke gebeuren op 30 oktober 2020 en 2
november 2020 ondersteunen dat die verklaringen (inclusief die van
[naam1] zelf) op zichzelf onvoldoende zijn om het eerste scenario,
waarop de bewijsopdracht ziet, bewezen te achten." Interessant is dat het hof de beschikking/het vonnis van de kantonrechter in de rechtbank Gelderland hiermee vernietigt.
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Datum uitspraak: 03-05-2023
Vindplaats: ECLI:NL:GHARL:2023:3728
Beschuldiging: Fraude en diefstal, Wanprestatie
Kern: "Amasus beroept zich verder in enkele alinea’s van haar beroepschrift op de uitkomsten van het rapport van [onderzoeksbureau]. Het hof gaat daaraan voorbij omdat de bewuste alinea’s onvoldoende concrete stellingen bevatten waartegen [de werknemer] zich zou kunnen verweren. Het rapport is bovendien nieuw voor [de werknemer], want hij is in het kader van het onderzoek door Hoffmann niet gehoord.".
Centrale Raad van Beroep
Datum uitspraak: 04-03-2022
Vindplaats: ECLI:NL:CRVB:2022:473
Beschuldiging: Intimidatie, Wanprestatie, Verstoorde arbeidsverhouding
Kern: Je kunt niet te snel een onderzoek naar het gedrag van een werknemer starten en zelfs ontslaan bij geen tot weinig incidenten die lang geleden gebeurd zijn. Niet duidelijk is gemaakt waarom niet eerst in gesprek was gegaan.
Onvoldoende grondslag voor buitengewoon verlof en ontslag op andere gronden. Het college van de gemeente Hardenberg heeft niet aannemelijk gemaakt dat het buitengewoon verlof en de ordemaatregelen noodzakelijk waren en dat een gesprek met betrokkene hierover niet mogelijk zou zijn geweest. In de overgelegde stukken wordt dit niet concreet gemaakt. Nu het college aan betrokkene geen bijzonder verlof had mogen verlenen, had het college het verlof van betrokkene ook niet naar evenredigheid mogen verminderen. Ontslag op andere gronden ten onrechte gegeven. Het college heeft niet aannemelijk gemaakt dat sprake was van een verstoorde arbeidsverhouding.
Rechtbank Oost-Brabant
Datum uitspraak: 08-03-2017
Vindplaats: ECLI:NL:RBOBR:2017:1095
Beschuldiging: Wanprestatie
Kern:
Interessante casus omdat hier het onderzoeksbureau aansprakelijk werd
gesteld (onrechtmatige daad) omdat het onderzoek / rapport niet voldeed.
Baanbrekend in die zin dat hier duidelijk ook normen werden opgelegd en
gehandhaafd richting een onderzoeksbureau.
De rechtbank: "[Onderzoeksbureau] diende daarbij, binnen de marges van de gesloten overeenkomst, jegens het College op te treden overeenkomstig hetgeen van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot bij het uitbrengen van advies mag worden verwacht." Dit gebeurde niet: "Uitbrengen van rapport zonder toepassing van hoor en wederhoor, schending van de beloofde vertrouwelijkheid en bespreken van de bevindingen en conclusies uit het rapport met de overige personeelsleden alvorens het betreffende personeelslid een redelijke termijn had gekregen om te reageren."
Ook
speelt vooroverleg / afstemming getuigen in deze zaak en hoe hier het
onderzoeksbureau mee is omgegaan. Het onderzoeksbureau is daarnaast
uitgegaan van de verklaringen die zijn opgenomen en heeft deze niet
geverifieerd. Ook heeft het bureau publiekelijk de resultaten gepresenteerd
waarbij ook de namen van betrokkenen werden genoemd. Het bureau heeft ook - hiertoe
verplicht door de voorzieningenrechter - het onderzoeksrapport
ingetrokken.
Centrale Raad van Beroep
Datum uitspraak: 14-07-2016
Vindplaats: ECLI:NL:CRVB:2016:2660
Beschuldiging: Intimidatie, Seksuele Intimidatie, Bedreiging
Kern: Geen
deugdelijke grond voor bestuursorgaan om betrokkene te ontslaan op
grond van artikel 8:8 van de EAR (Enschedese Arbeidsvoorwaardenregeling). O.a. het uitgevoerde integriteitsonderzoek en hoe dit is opgepakt, roept vragen op. Anders dan de rechtbank is de Raad
niet van oordeel dat sprake was van een situatie dat het dienstverband
met betrokkene niet kon worden voortgezet. Redelijkheid
proceskostenvergoeding niet-juridische deskundige. Immateriële
schadevergoeding.
Meer informatie: Tubantia - 242.000 euro voor onterecht ontslagen en beschadigde directeur Stadsbank Oost-Nederland